Ինչու՞ են ԵՄ-ում վախենում Թրամփ-Պուտին հանդիպումից

Ֆրանսիայի նախագահ Էմանուել Մակրոնը հանդիպեց ՌԴ նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ: Գերմանիայի կանցլեր Անգելա Մերկելը նույնպես բանակցեց Պուտինի հետ: Հունիսի 28-ին Սպիտակ տունը հաստատեց, որ ԱՄՆ նախագահ Դոնալդ Թրամփը կհանդիպի Վլադիմիր Պուտինին: ԵՄ-ում լուրին բավականին սառը վերաբերվեցին` գրում է Յասմին Սերխանը The Atlantic-ում: Ի վերջո, որոշակի ենթատեքստ կա: Թրամփը Պուտինին հանդիպում է այն պահին, երբ հետախուզական հանրությունը շարունակում է մատնանշել «ռուսական միջամտությունը» 2016-ի ԱՄՆ նախագահական ընտրություններին: Հունիսի 28-ին Թրամփն իր Twitter-ում գրեց, որ պնդում է` «Նրանք ոչ մի կապ չունեն մեր ընտրություններին միջամտության հետ», սակայն ԱՄՆ հետախուզությունը հակառակ տեսակետին է: Թրամփ-ԵՄ տարաձայնությունները առևտրի, քաղաքականության, կլիմայի փոփոխոթյունների ու Իրանի միջուկային գործարքի շուրջ են: Թրամփի երկակի վերաբերմունքը ՆԱՏՕ-ին պատճառ դարձավ, որ եվրոպացի դաշնակիցները բաց հայտարարեն, որ ԵՄ-ն պետք է ինքնուրույն ապահովի իր անվտանգությունը: Այս ամենը Պուտինին հնարավորություն է տալիս արևմտյան ալյանսում խզումը մեծացնել: Եվրոպայի ղեկավարներին անհանգստացնողը ոչ այնքան Թրամփ-Պուտին հանդիպումն է, որքան հանդիպման հետևանքները, որ նախապես չեն կարող կռահել: Անցյալում Թրամփը բազմիցս դրսևորել է իր անկանխատեսելիությունը: Օրինակ` նա մաքսատուրքեր սահմանեց ԵՄ-ից ներկրվող պողպատի ու ալյումինի վրա և սպառնաց մաքսատուրքեր մտցնել եվրոպական ավտոմեքենաների վրա, որ կարող է հանգեցնել լայնամասշտաբ առևտրական պատերազմի: Թրամփն անսպասելի լքեց G7-ը, որի նախօրեին հայտարարեց` անհրաժեշտ է վերականգնել G8-ը Ռուսաստանի մասնակցությամբ: Նաև կատակեց, որ ԱՄՆ-ը կարող է հրաժարվել ՆԱՏՕ-ից հօգուտ անհատական ռազմական համագործակցության` ընդգծելով, որ «ՆԱՏՕ-ն նույնքան վատն է, որքան ՆԱՖՏԱ-ն»:

Եվրոպացիները վախենում են, որ Թրամփն անկանխատեսելիություն կդրսևորի Հելսինկիում, որը վտանգավոր հետևանքներ կունենա ԵՄ-ի համար: Եվրոպայի ղեկավարները տագնապի բոլոր հիմքերն ունեն: Հյուսիսային Կորեայի ղեկավար Կիմ Չեն Ինի հետ պատմական հանդիպման ժամանակ Սինգապուրում Թրամփը ԿԺԴՀ-ից ստացավ միայն Փհենյանի Կորեական թերակղզին միջուկազերծելու անորոշ հավաստիացումը: Չնշվեց ճշգրիտ ժամկետ: Փոխարենը Թրամփը խոստացավ դադարեցնել զորավարժությունները Հարավային Կորեայում` թույլ տալով հյուսիսկորեական քարոզչությանը հայտարարել Փհենյանի հաղթանակի մասին և Կիմ Չեն Ինին պատկերել միջազգային հանրության լեգիտիմ անդամ: Պուտինի հետ գործերն ավելի բարդ են: «Մարդիկ զգուշանում են, որ նա հեշտությամբ կարող է պարտադրել Թրամփին ինչ-որ որոշում` աննշան զիջումներ անելով, թույլ տալ Թրամփին ոչ ձեռնտու գործարք կնքել»` կարծում է Լեհաստանում ԱՄՆ նախկին դեսպան Դենիել Ֆրիդը: Թրամփը կարող է կրկնել Սինգապուրի սցենարը Հելսինկիիում: Թրամփը կարող է երդվել Պուտինին, որ կկասեցնի ՆԱՏՕ-ի զորավարժությունները Լեհաստանում ու բալթյան երկրներում: Թրամփը կարող է խոստանալ թուլացնել հակառուսական պատժամիջոցները` մոռանալով Ղրիմը Ռուսաստանի կազմ վերադարձնելու մասին, որից հետո պատժամիջոցները սահմանվեցին: Ֆրիդի խոսքով` եվրոպացիները անհանգստանում են, որ Պուտինի հետ հանդիպման ժամանակ Թրամփը կարող է կրկնել իր հայտարարությունները, որ արել է G7-ում, երբ ընդգծում էր, որ ՆԱՏՕ-ի անդամները ցանկանում են հետագայում էլ օգտագործել ԱՄՆ-ի հնարավորությունները առանց պաշտպանական բյուջեի բեռը վերաբաշխելու: «Եթե Թրամփի թիկունքում լինի միասնական միություն, նա կարող է հաջողության հասնել: Եթե Թրամփը Պուտինի հետ հանդիպման մեկնի ալյանսի հետ տարաձայնությունները չվերացրած` թույլ դիրքերում կհայտնվի: Վտանգ կա, որ Թրամփը չափազանց շատ զիջումներ կանի` չսպասելով Պուտինի համադրելի պատասխան քայլերին, որ հաջող հանդիպման տպավորություն ստեղծի: Այդ իրավիճակը չի բխում ԱՄՆ-ի շահերից»` կարծում է Դենիել Ֆրիդը:
The Atlantic

Հ.Գ. Իսկ ո՞վ կամ ի՞նչն է խանգարում անկանխատեսելի լինել Մակրոնին, Մերկելին կամ ԵՄ մյուս նախագահներին ու վարչապետներին: Ի վերջո, վտանգ կա նաև, որ Դոնալդ Թրամփը ոչ մի զիջում չի անի Վլադիմիր Պուտինին: Նախ և առաջ` հարկավոր է հասկանալ` ի՞նչ է նշանակում «զիջում»: Իսկ դրա համար նախ պետք է պատկերացնել Թրամփի ու Պուտինի զրույցի կետերը` ով ինչ է կարևորում ու ինչ է ակնկալում դիմացինից: Թրամփն արդեն հայտարարել է, որ Պուտինի հետ մտադիր է քննարկել խոշորագույն միջազգային հարցեր, այդ թվում և ամերիկյան ընտրություններին ՌԴ-ի ենթադրյալ միջամտության հարցը: «Մենք չենք ցանկանում, որ ինչ-որ մեկը միջամտի մեր ընտրություններին»` լրագրողներին ասել է Թրամփը: Նա կրկին հայտարարել է, որ Պուտինի հետ հանդիպմանը կբարձրացնի Սիրիայի և ՈՒկրաինայի հակամարտությունների հարցերը: Նա վատ ոչինչ չի տեսնում Ռուսաստանի և Չինաստանի պես երկրների հետ հարաբերությունները կարգավորելու փորձում: Մինչ Թրամփը շատախոսում է, Պուտինը լռություն է պահպանում:

Անահիտ ԱԴԱՄՅԱՆ

Հեղինակի նյութեր

• Հայաստանը Ծապլվարը չէ
• 2021. Աշխարհի ամենահզոր 5 բանակները
• Վրացական փոխատեղում՝ ի՞նչ սպասել Ղարիբաշվիլիի կառավարությունից
• Իրանը նորից մերձավորարևելյան խաղի կենտրոնում է
• Անգելա Մերկելի ելույթը Մյունխենի Անվտանգության հարցերով համաժողովում
• Ջո Բայդենի ելութը Անվտանգության հարցերով 2021-ի Մյունխենի վիրտուալ կոնֆերանսում
• Իրանը դառնում է ԵԱՏՄ անդամ, հաջորդը Ադրբեջանն է
• Վրաստանը քաոսի և հեղափոխության միջև
• Պատմական մանիպուլյացիա՝ ինչպես միշտ
• Երեք ամիս անց՝ ինչ են վճռել Ադրբեջանը, Հայաստանը և Ռուսաստանը
• Ինչո՞ւ է Բաքուն համաձայնել աշխատել ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի հետ
• Սերժ Սարգսյան՝ անցյալի մասին ներկայի կտրվածքով
• Հայաստանը դիտարկում է Թուրքիայի հետ սահմանի բացման հնարավորությունը
• Փարիզը հակաթուրքական դաշինք է կազմում
• Ինչի՞ց է մահացել Չինգիզխանը իրականում
• Հերիք է Ցիցերոն խաղանք
• Մարտական դրոններ՝ ապագայի պատերազմը
• Էրդողանի մտրակն ու քաղցրաբլիթը Բայդենի համար
• 2050. Ինչ կա-չկա աշխարհում
• Երբ Երևանում կբացվի Թուրքիայի դեսպանատուն

Մեկնաբանություններ